Ecologische uitvaarten: welke keuzes maken we en waarom?
We staan steeds meer open voor groene uitvaartalternatieven en denken daarbij dan vooral aan het gebruik van duurzame materialen, zoals een kartonnen kist of biologisch afbreekbare urn, maar ook aan natuurbegraafplaatsen. De interesse in nieuwe technieken zoals humusatie en resomeren is nog een stuk minder uitgesproken. Onze voorkeur voor een milieuvriendelijke uitvaart wordt ingegeven door maatschappelijk engagement, liefde voor de natuur of door filosofische overtuigingen.
Uitvaarten mogen gerust een stuk duurzamer verlopen. Dat blijkt uit een enquête die DELA in 2021 voerde bij 2000 Belgen, samen met krantenuitgevers DPG in Vlaanderen en Rossel in Wallonië. Ongeveer 50% van de ondervraagden gaf aan geneigd zijn te kiezen voor een ecologische uitvaart. Daarbij denken we bijvoorbeeld aan kisten vervaardigd uit natuurlijke materialen waarbij er geen metalen verbindingen gebruikt om de kist samen te houden, noch metalen handvaten. Zo kan alles natuurlijk vergaan, samen met het stoffelijk overschot.
Duurzame kisten en bio-afbreekbare urn
Naast de kisten vervaardigd uit bamboe, riet of wol en de biologisch afbreekbare urn zijn er wel meer manieren om een uitvaart milieuvriendelijker te maken. Wat dacht je bijvoorbeeld van het presenteren van bio-producten op de koffietafel, gerecycleerd papier voor de rouwkaart of een rouwbus om samen naar de uitvaart te gaan?
Ook Julie, een prille dertiger die deelnam aan de enquête, denkt ‘groen’ wanneer ze stilstaat bij haar eigen afscheid. “Ik eet al 20 jaar vegetarisch, heb meegelopen met de klimaatmarsen en doe waar mogelijk inspanningen om mijn ecologische voetafdruk te verkleinen. Het lijkt me dan ook logisch dat mijn levensstijl ook wordt doorgetrokken op mijn uitvaart. Ik wil bijvoorbeeld in geen geval rouwbrieven laten drukken of rouwkaartjes. Daar bestaan voldoende digitale alternatieven voor.”
Natuurbegraafplaatsen
Bert, 43 jaar en een fervente wandelaar, wordt geïnspireerd door zijn grote liefde voor de natuur bij zijn overweging van ecologische begrafenissen. “Het liefst zou ik later kunnen begraven worden op een natuurbegraafplaats, midden in het groen tussen de bomen. Met zicht op de eindeloze natuur. Maar in België zijn het aantal begraafplaatsen waar dat kan nog heel beperkt.”
Er zijn ondertussen wel al meerdere begraafplaatsen die ‘natuurlijk begraven’ benaderen, maar daar kunnen enkel (biologisch afbreekbare) urnen worden begraven. In 2021 opende in Drongen de eerste begraafplaats waar ook lichamen in een biologisch afbreekbare lijkwade kunnen begraven worden.
Humusatie en resomeren
De voorkeur en interesse voor een ‘groene uitvaart’ zien we vooral terugkomen bij jongere generaties. Vooral wanneer het gaat over de duurzame procedés en technologieën als alternatief voor de uitvaartverzorging (humusatie, waarbij het lichaam van de overledene langzaam wordt verteerd door de aarde en resomeren, waarbij het in water wordt opgelost) blijken 50-plussers af te haken, terwijl 40% van de mensen jonger dan 50 hier wel interesse voor vertoont. Het gaat dan ook om technologieën die nog vrij nieuw zijn en bovendien voorlopig nog niet toegelaten zijn in België.
Toch is het voor de 78-jarige Jean-Marie nu al een uitgemaakte zaak: “Het is al een hele tijd geleden dat ik aan mijn naasten heb laten weten dat ik zou kiezen voor humusatie, als dat wettelijk kan. Het lijkt me een logische keuze om de cirkel van de levenscyclus mooi te sluiten en rechtvaardig om aan de aarde terug te geven wat ik heb gekregen en haar zo te verrijken met mijn stoffelijk overschot.”
Heb je zelf ook een duidelijk idee hoe je je eigen uitvaart ziet? Dan raden we aan om die voorkeuren vast te leggen in uw uitvaartwensen. Voor een volledig overzicht van de duurzame uitvaartmogelijkheden verwijzen we graag naar ons dossier ‘Groene uitvaart’.
