Conflictbeheersing voor een sereen afscheid: enkele tips

Afscheid nemen van geliefden doet altijd pijn. Wie het einde van zijn leven voelt naderen, wil vaak nog zo veel mogelijk mooie momenten met zijn naasten beleven zolang het nog kan. En herinneringen aan mooie momenten uit het verleden ophalen, want ook dat kan de pijn bij het afscheid verzachten. Zowel voor de persoon in de laatste fase van zijn leven als voor zijn nabestaanden, die zich door de koestering van de herinneringen gesterkt kunnen voelen om de draad van het leven weer op te nemen.

Maar wat als het niet zo goed botert in de familie? Als er sprake is van conflicten of onenigheid? Wat als er niet eens de mogelijkheid bestaat om open te spreken over wat er in ons omgaat? En we zelfs de kans niet krijgen om te vragen wat de persoon in de laatste fase van zijn leven belangrijk vindt. Hoe hij zijn afscheid ziet misschien. Conflicten zijn vaak een bron van eenzaamheid en staan dan een sereen afscheid in de weg voor alle betrokkenen.

En toch is het nooit te laat om te proberen een conflict uit te praten, hoe onwennig dat ook kan zijn. Het resultaat is veelal een waardevol gesprek dat mensen dichter bij elkaar brengt en het uiteindelijke afscheid lichter maakt.

Hoe kan u dan voorkomen dat een gesprek met de beste bedoelingen toch uitmondt in een pijnlijke discussie en mogelijks zelfs met slaande deuren eindigt? Enkele tips:

• Kies een rustig moment om met elkaar af te spreken en kies een plek waar iedereen zich op zijn gemak kan voelen.
• Wees duidelijk over uw bedoelingen van het gesprek en wat voor u belangrijk is. Bijvoorbeeld:
  “Ik wil onze ruzie bijleggen om in vrede mijn leven af te ronden.”
  “Ik wil dat de zorg voor onze ouders evenwichtig verdeeld wordt zodat we er allemaal een goed gevoel aan overhouden.”
  “Ik wil vermijden dat jullie problemen ondervinden na mijn overlijden door alles nu al goed te regelen.”
  Toets af of dit voor de anderen ook belangrijk is. Als dat het geval is, hebt u al een mooie start voor het gesprek. Help elkaar ook om het doel van het gesprek voor ogen te blijven houden. Zo voorkomt u dat u zich laat meeslepen door emoties of discussies en het gesprek een heel andere wending neemt dan bedoeld.
• Deel zo rustig mogelijk uw eigen belevingen, hoe u zich voelt en wat u verlangt. Vermijd daarbij eisen, verwijten, overdrijvingen (‘Je was er nooit!’ ‘Ik moest altijd voor alles opdraaien!’) of minimaliseren (‘Dat was toch niet zo erg’). Het gooit enkel maar olie op het vuur en leidt nooit tot een zinvol gesprek.
• Bedenk vooraf wat u kan doen als u zich geraakt voelt door wat iemand zegt en u heel emotioneel wordt. Het kan bijvoorbeeld helpen om op te staan en even rond te wandelen, de ruimte verlaten om u even af te zonderen, tot tien te tellen, … Geef aan de anderen aan waarom u dat doet, zodat ze begrijpen wat er gebeurt.
• Hou voor ogen dat ieder zijn eigen ervaringen heeft. Feiten uit het verleden kunnen heel verschillend beleefd zijn en herinnerd worden. Weersta aan de verleiding om hierover in een welles nietes discussie te vervallen. Iedereen heeft vanuit zijn standpunt gelijk. Dat respecteren en belangstelling tonen voor de ander zijn beleving opent de deur naar een echt gesprek.
• Lukt het toch niet om een zinvol gesprek te voeren? Lopen de conflicten op? Durft u het gesprek niet alleen aan te gaan? Schakel dan tijdig hulp in. Een erkend levenseindebemiddelaar heeft de nodige ervaring en expertise om u hierin bij te staan. Meer info hierover op connfinity.be.

Ook in families waar er geen conflicten zijn, is het goed om nu al stil te staan bij later en bij de mooie herinneringen die we achter laten, bijvoorbeeld dankzij de mooie woorden die we hebben uitgesproken. Benut daarom alle kansen om uw gevoelens om te zetten in woorden, en zeg uw geliefden hoe graag u ze ziet. Met dit stappenplan helpen we u om uw gevoel om te zetten in mooie woorden.

Lees ook onderstaande blogartikels voor meer inspiratie rondom leven en afscheid.