Wat zijn je rechten als erfgenaam?

Verwerping

De erfgenaam heeft het recht om de nalatenschap te verwerpen.
De reden van verwerping is veelal dat de erfenis meer schulden dan goederen bevat.

De erfgenaam moet wel uitdrukkelijk verwerpen, en wel voor de notaris, bij authentieke akte.

Aanvaarding

De erfenis aanvaarden kan uitdrukkelijk of stilzwijgend.
Uitdrukkelijke aanvaarding gebeurt bij notariële of onderhandse akte.

Stilzwijgende aanvaarding blijkt uit daden die noodzakelijkerwijze aanvaarding inhouden, m.a.w. daden waarbij men zich als erfopvolger-eigenaar gedraagt.
Wanneer een erfgenaam bv. de auto van de erflater overneemt en gebruikt alsof hij eigenaar van de auto is geworden, is dit een zgn. ‘daad van aanvaarding’.
Wanneer de erfgenaam de auto enkel verplaatst om de auto over te brengen naar een garage om die daar in bewaring te geven in afwachting van de afwikkeling van de nalatenschap, dan is dit een daad van voorlopig beheer.
Daden van voorlopig beheer impliceren geen stilzwijgende aanvaarding.

Wil de erfgerechtigde geen erfgenaam worden, dan moet hij dus goed opletten met wat hij doet om te vermijden dat hij wordt vermoed de erfenis stilzwijgend te hebben aanvaard door allerlei daden van beschikking.
Eenmaal de erfenis aanvaard, stilzwijgend of uitdrukkelijk, kan men immers niet meer verwerpen of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving.

Aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving

Wie als wettelijke erfgenaam een erfenis aanvaardt ‘onder voorrecht van boedelbeschrijving’ beperkt de eventuele schulden in de nalatenschap waarvoor hij als erfgenaam moet instaan tot het beloop van de goederen (het ‘actief’) dat hij zelf erft.
De vererving wordt dus in het slechtste geval een nul-operatie, maar geen verliespost.

Aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving is dus raadzaam wanneer men vermoedt dat de nalatenschap schulden bevat, maar men niet goed weet of deze schulden het actief overschrijden.

Voor aanvaarding onder voorrecht van boedelbeschrijving gelden er strikte vormvereisten, met als belangrijkste:

• Een notariële boedelbeschrijving;
• Een verklaring voor notaris vanwege de erfgenamen die aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving, de zgn. ‘beneficiair aanvaardende erfgenamen’;
• Publicatie van de beneficiaire aanvaarding in het Belgisch Staatsblad, waarna de schuldeisers van de nalatenschap over 3 maanden beschikken om zich kenbaar te maken;
• Opmaak van een vereffeningsstaat na deze periode van 3 maanden.