Menu
Zoek
Contact

Rouw bij kinderen

28 juni 2021
Leestijd: 3 min
Bij het overlijden van een dierbare rouwen kinderen ook, net zoals volwassenen. Het is belangrijk om hen te betrekken in het rouwverwerkingsproces en zaken rond afscheid te benoemen zoals ze zijn.

Onlangs overleed de opa van de 4-jarige Mia. Mia werd erg betrokken bij het hele gebeuren. Ze maakte mooie tekeningen voor opa die ze vervolgens in de "SCHAT"kist mocht leggen. En opa werd bedolven onder de kusjes. Ze mocht worstenbroodjes eten die opa ook zo lekker vond en toen op de begraafplaats nog een glaasje champagne werd geschonken, mocht ze haar favoriete sapje drinken. 

Natuurlijk was ze ook af en toe erg verdrietig en voor oma haalde ze de keukenrol uit de keuken toen ze zag dat er veel traantjes vloeiden. Maar al bij al was Mia in haar nopjes over dit afscheid waarin zij zo'n prominente rol mocht spelen.

Ann Costermans, rouwtherapeute bij DELA: “Ook kinderen rouwen. Van zodra een kind zich hecht aan iemand, zal het ook rouwen als die persoon overleden is. In grote lijnen rouwen kinderen op dezelfde manier als volwassenen. Toch zijn er belangrijke verschillen.

Kinderen zijn in volle ontwikkeling en hebben nog niet de ervaring of kennis waarover volwassenen beschikken. Bij een overlijden worden ze geconfronteerd met voor hen onbekende begrippen en rituelen. Kleine kinderen weten bij voorbeeld niet wat ‘dood zijn’ precies inhoudt, denken dat het wel weer overgaat en weten niet hoe een begrafenis of crematie verloopt. Daarenboven worden ze vaak overspoeld door een veelvoud aan gevoelens, zoals verdriet, boosheid, angst, opluchting, gemis, schuld, jaloezie, enz. Heel normale gevoelens bij rouw, maar die in een kinderhoofd heel wat chaos kunnen veroorzaken.

Daarom hebben kinderen op heel veel vlakken begeleiding nodig van hun ouders, grootouders of leerkrachten. Zo is het bij voorbeeld erg belangrijk kinderen goed te informeren. Een gebrekkige informatie kan problemen opleveren bij het rouwen.”

Hoe kunt u kinderen correct informeren over een afscheid? 

Ann Costermans reikt een aantal concrete tips aan:

  • Ga na of kinderen met vragen zitten en tracht deze zo goed mogelijk te beantwoorden. Als u op een vraag zelf het antwoord schuldig moet blijven, is dat helemaal niet erg. Kinderen vinden het prima als u zegt dat u hier even over moet nadenken of navraag doen. 
    Vraag af en toe ook eventjes door, want soms hebben kinderen zelf al een antwoord klaar. 
  • Geef hen de informatie die ze nodig hebben om dingen te begrijpen en om hen voor te bereiden op wat er allemaal gaat gebeuren en wat er van hen verwacht wordt. 
  • Gebruik taal die aangepast is aan de leeftijd van het kind. 
  • Wees eerlijk en duidelijk. Als u bijvoorbeeld aan een kind moet vertellen dat iemand overleden is, gebruik dan gerust de woorden ‘dood’ of ‘voor altijd’. Zeg niet dat iemand slaapt, want slapen betekent dat iemand ook weer wakker wordt en kinderen kunnen angstig worden bij het naar bed gaan. 
  • Kinderen begrijpen het misschien niet allemaal meteen, maar door eerlijk te zijn, blijven ze wel hun vertrouwen in jou behouden. We mogen niet vergeten dat kinderen enorme voelsprieten hebben en aanvoelen wanneer hen niet de volledige waarheid wordt verteld. Daardoor kunnen ze zich verward of eenzaam voelen. 
  • Kinderen horen gevoelige informatie beter rechtstreeks van hun ouders. Informatie die ze vernemen via social media of op school zal misschien minder fijngevoelig verwoord worden.
  • Gebruik aangepast materiaal. Er bestaan heel veel mooie kinderboeken waarin de dood op een heel kindvriendelijke manier wordt uitgelegd en die u samen met uw kind kan doornemen. 

DELA geeft in de Spits-reeks ‘Een boekje voor grote en kleine verdrietjes’ uit. Dat is een invulboekje waarin kinderen hun verdriet kunnen neerschrijven om stapjes voorwaarts te zetten in hun rouwproces.

In de DELA online rouw applicatie Mijn herinnering aan jou kunnen kinderen informatieve filmpjes bekijken rond ‘afscheid nemen’ en een herinneringswereld maken voor de overledene op een fijne en interactieve manier. Zo kunnen ze, wanneer ze een moeilijk momentje hebben, terugkijken naar foto’s, tekeningen en tekstjes die ze geschreven hebben om de overledene te herdenken. Een welgekomen hulp op kindermaat in hun rouwverwerkingsproces. 

 

Lees ook onderstaande blogartikels voor meer inspiratie rondom leven en afscheid.