Ondersteunen in rouw: zoek geen oplossingen

Omwille van het taboe rond dood, rouw en verlies, en omdat we gelukkig ook niet zo heel vaak geconfronteerd worden met een overlijden, missen we de ervaring of vaardigheid om de gepaste woorden of gebaren te vinden om ons medeleven uit te drukken. Het juiste woord of een kleine geste kunnen nochtans zo goed doen voor wie in rouw verkeert. Daarom een paar tips.

Spreek je medeleven uit

Ann Costermans: “Het ergste wat je kan doen, is niets doen of zeggen. Dat komt bij een rouwende heel kwetsend over omdat het dan lijkt alsof zijn verdriet geen bestaansrecht heeft.”

Om je te helpen om mooie woorden uit te spreken of op papier te zetten, heeft DELA in samenwerking met Libelle een troostboekje uitgegeven met tips om de juiste woorden te vinden in verschillende situaties. Dit boekje is trouwens helemaal gratis te downloaden.

Tenzij de rouwende echt een slechte band had met de overledene kan je ook nooit fout doen door persoonlijke herinneringen op te halen aan de overledene. Vertel hoe je je hem of haar herinnert, wat je bewonderde en op welke manier deze persoon jou geraakt heeft. Ook herinneringen aan grappige momenten hebben daarin hun plaats.

“Net zoals voor Bart is het heel fijn voor een rouwende om te horen hoe geliefd de overledene was. Bovendien kom je soms dingen te weten die je nog helemaal niet wist, waardoor jouw beeld van de overledene een mooie aanvulling krijgt.”

Rouw kan je niet oplossen

Meestal kunnen we niet zo goed verdragen dat iemand verdriet heeft en gaan we van alles trachten te doen om het te verzachten of op te lossen. We gaan bij voorbeeld dingen zeggen om de rouwende op te beuren, zoals ‘Jullie hebben toch een heel mooi leven gehad samen’ of ‘Het zal wel slijten op de duur’.

“Rouw is evenwel niet op te lossen. Het is ook de keerzijde van liefde”, vertelt Ann Costermans. “Je rouwt, omdat je iemand verloren bent van wie je houdt. Door de rouwende te sussen of op te beuren, ga je die liefde eigenlijk minimaliseren et dat is kwetsend is voor de rouwende. In de plaats daarvan kan je beter delen in de pijn en de emotie, waardoor die erkenning krijgt.”

Laat ‘OMA’ thuis

“OMA staat voor oordeel-mening-advies. Ieder rouwt op zijn eigen manier. De een wil erover praten, de ander wil liever dingen gaan doen. Op sommige momenten zijn we heel erg bezig met het verlies en het verdriet terwijl we op andere momenten het leven weer willen oppakken. Het is goed om mensen de kans te geven te rouwen op een manier die voor hen het meest comfortabel aanvoelt en hen geen goedbedoelde raadgevingen te geven waar ze niet om gevraagd hebben.”

Soms kan een normaal rouwproces evenwel verstoord of gecompliceerd geraken. Als je je erg veel zorgen maakt om een rouwende en je wil weten of diens rouwproces niet verstoord of gecompliceerd is, aarzel dan niet contact op te nemen met een rouwconsulent of rouwtherapeut.