Zoek
FR
NL
Wanneer een dierbare overlijdt door zelfdoding, lijkt de wereld stil te staan. Je wordt overweldigd door emoties en de grote ‘waarom’-vraag overheerst jouw gedachten. Hoe zit deze complexe en intense vorm van rouw in elkaar?
Een rouwproces met extra lagen
Rouwen is altijd zwaar, maar wanneer de aanleiding van het verlies zelfdoding is, is het rouwproces extra complex. Naast verdriet en gemis, komen er vaak andere elementen bij kijken, zoals:
- De schok van het onverwachte: het overlijden voelt vaak abrupt en onwerkelijk.
- De intensiteit van de gebeurtenis: wanneer er bij het overlijden gewelddadigheid gemoeid was, wat bij zelfdoding regelmatig het geval is, dan zal dat de rouw extra verzwaren.
- De grote ‘waarom’-vraag: als nabestaande blijf je vaak achter met eindeloze vragen en twijfels.
Deze elementen maken dat het verlies nabestaanden niet alleen verdrietig achterlaat, maar vaak ook getraumatiseerd. Wie iemand verliest door zelfdoding is in die zin niet enkel ‘nabestaande’, maar ook slachtoffer.
Een overweldigende golf van emoties
Als nabestaande word je geconfronteerd met allerlei emoties. Deze kunnen elkaar snel opvolgen en soms tegenstrijdig lijken:
- Shock en verdoving: je hersenen schakelen als het ware tijdelijk over op ‘overlevingsmodus’ om je te beschermen tegen de heftigheid van het verlies.
- Ongeloof en ontkenning: dit is een natuurlijk verdedigingsmechanisme.
- Verdriet in golven: het verdriet kan plotseling opkomen, soms op onverwachte momenten.
- Angst: je kunt bang zijn voor de toekomst of voor reacties van je omgeving.
- Woede: deze kan gericht zijn op jezelf, anderen, of zelfs op de overledene. Dit is een normale emotie, hoe lastig het ook voelt.
- Schuldgevoelens: veel nabestaanden vragen zich af of ze iets hadden kunnen doen om het overlijden te voorkomen. Samen met het schuldgevoel kan men zich ook beschaamd voelen ten opzichte van de omgeving. Niemand is schuldig aan zelfdoding. Je dierbare zat in een zeer complex suïcidaal proces en er zijn heel wat factoren die daartoe leiden. Elsbeth Kuysters verwoordt dit zeer mooi in haar boek Moederhart vol Liefde: “Een schuldgevoel is niet nodig, want liefde kent geen schuld.”
- Opluchting: indien de overledene langdurige psychische problemen had, kan je als nabestaande opluchting ervaren. Of misschien ben je net opgelucht dat de overledene niet langer hoeft te lijden. Deze gevoelens van opluchting zijn moeilijk om te erkennen, maar ook dit mag er zijn.
De grote waarom-vraag
De vraag ‘waarom?’ kan een groot deel van je gedachten beheersen. Weet dat er nooit een eenvoudig en eenduidig antwoord bestaat. Zelfdoding is het resultaat van een complex samenspel van factoren, waaronder psychische klachten, sociale omstandigheden en persoonlijke kwetsbaarheden.
Het kan helpen om te accepteren dat je wellicht nooit een volledig antwoord zult vinden.
Dit kan misschien helpend zijn
- Erken je emoties: alle gevoelens mogen er zijn. Probeer niets weg te drukken, hoe ongemakkelijk sommige emoties ook aanvoelen.
- Het pad van rouw is zwaar, maar je hoeft het niet alleen te bewandelen. Zoek steun, erken je gevoelens en geef jezelf de tijd om te helen. Zoek een vertrouwd persoon waarmee je open kan praten. Dit kan een familielid, vriend, of professionele hulpverlener zijn.
- Misschien helpt het om herinneringen te bewaren en te delen aan de dierbare die je verloor aan zelfdoding. Dat kan op www.ikdraagjemee.be
- Het is normaal om soms het gevoel te hebben dat het leven zijn glans heeft verloren. Maar als je merkt dat deze gedachten intens worden, of dat je jezelf in gevaar brengt, zoek dan hulp. Praat met iemand die je vertrouwt of neem contact op met een hulplijn zoals Zelfmoordlijn 1813 of Werkgroep Verder: www.werkgroepverder.be .
