Zoek
FR
NL
Verlies van een kind door een traumatisch overlijden
Leestijd: 2 min
Nood aan ondersteuning?
Ontdek wat jou kan helpen Een kind verliezen is wellicht het ergste wat je als ouder kan meemaken. Gaat het over een traumatisch overlijden zoals een ongeval, dan zijn al de schuldgevoelens en ‘wat als'- vragen nog veel sterker en is de nood aan informatie en reconstructie groot.
Rationele en irrationele schuldgevoelens
Als ouder van een kind dat plotseling, onverwacht en misschien zelfs onder schokkende omstandigheden overleed, krijg je mogelijk te maken met gevoelens van schuld en schaamte. In het boek Tonio, een autobiografische requiemroman die A.F.Th van der Heijden schreef na het verlies van zijn zoon, worden deze gevoelens goed beschreven. Tonio komt om door een verkeersongeval. Vader Adri uit hierbij regelmatig zijn gevoelens van schuld. Zowel tegenover zijn zoon, wiens ongeluk hij niet heeft kunnen voorkomen, maar ook tegenover zijn vrouw, omdat hij had beloofd hun kind altijd te beschermen.
Deze schuldgevoelens kunnen zowel rationeel als irrationeel zijn, wat we ook in Tonio herkennen:
- “Irrationeel: dat ik niet ter plekke was om de auto tegen te houden of, als het daarvoor te laat was, Tonio op te vangen, of op z’n minst bij hem neer te knielen en mijn opgevouwen jas onder zijn hoofd te leggen… zijn hand vast te houden… ‘Ik ben bij je. Niet bewegen’.
- Rationeel: dat we hem als kind niet beter fietsen hadden geleerd. Dat ik er niet op had toegezien dat zijn fiets van licht voorzien was. Ik had op al zijn kledingstukken, als die thuis waren om gewassen te worden, lampjes en reflectoren moeten laten naaien. Maar dat laatste neigt mogelijk al naar irrationeel schuldgevoel.
- Irrationeel: dat ik niet ergens in de werkelijkheid van die nacht een seconde heb kunnen verwrikken om het treffen tussen fiets en auto te voorkomen. “
Deze schuldgevoelens zijn een reactie van onszelf om toch een zekere grip te krijgen op een situatie waarin we volledig machteloos zijn. Het creëert de illusie dat we als ouder toch iets hadden kunnen doen om het overlijden te voorkomen, terwijl dit in realiteit niet het geval was.
Het belang van informatie en reconstructie in het rouwproces
Voor ouders kan het belangrijk zijn elk aspect te kennen rond het overlijden, zodat ze dit kunnen reconstrueren.
Veel vragen stellen over de omstandigheden van overlijden kan daarbij helpend zijn. Dit betekent ook dat er soms vragen zijn waarop je geen antwoord zal krijgen.
“Alles wilde ik aangaande het ongeluk weten. En dat niet alleen. Ik wilde ook alles aan de weet komen over zijn laatste dagen en uren – alles sinds ik hem voor ’t laatst gezien en gesproken had… het gaf misschien enige rust als er geen vragen meer openstonden. Een andere reden kon zijn dat we ons verplicht voelden om het verhaal van zijn korte leven af te ronden.”
A. van der Heijden in Tonio
Soms is het krijgen van informatie over het ongeval in het begin wel te bedreigend en sluit je je daarvoor af. Sommige dingen wil je pas jaren later weten omdat ze in het begin te veel pijn doen. Het is soms een wisselwerking van wel en niet willen weten.
Ben je op zoek naar een lotgenotengroep? OVK-SAVE biedt hulp en steun aan families van verongelukte kinderen. https://www.ovk.be/
